GHOR Haaglanden: verbindende factor in vluchtelingencrisis

25 mei 2022

Vluchtelingencrisis, GHOR

Op 24 februari viel Rusland Oekraïne binnen. Al snel werd duidelijk dat er in de Veiligheidsregio Haaglanden (VRH) op korte termijn tweeduizend vluchtelingen opgevangen moesten worden. Daar zitten ook mensen tussen die zorg nodig hebben. De Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR) Haaglanden organiseert dat, zij heeft een groot netwerk met zorgpartners en weet welke partij waar kan helpen. Een van de taken van de GHOR is het monitoren van de zorgcontinuïteit tijdens crisissituaties. Niet als hulpverlenende organisatie, maar als verbindende factor tussen zorginstanties en andere betrokken partijen.

Hectisch eerste weekend

Het eerste weekend van maart werden de eerste Oekraïense vluchtelingen opgevangen in de regio. De GHOR ging direct aan de slag om ervoor te zorgen dat mensen met zorgvragen op de juiste plek terecht konden. De telefoon stond roodgloeiend. In eerste instantie ging het om acute zorg voor bijvoorbeeld patiënten met hartklachten en hoogzwangere vrouwen. De GHOR benaderde verschillende huisartsenposten en apotheken, die hun deuren dat weekend openden voor deze vluchtelingen.

Zorgcoördinatiecentrum

In dat eerste weekend heeft de GHOR de gemeente Den Haag geadviseerd om de zorg voor de vluchtelingen vanuit één locatie te coördineren. Zodoende is het Zorgcoördinatiecentrum opgericht in de Broodfabriek in Rijswijk. Dit centrum stroomlijnt onder andere zorgvragen en informeert zorgaanbieders over werkwijzen en regionale en landelijke afspraken.

Vluchtelingen met medische of psychische klachten worden naar het Zorgcoördinatiecentrum verwezen. Daar beoordeelt een huisarts de urgentie van de zorgvraag. Acute zorg wordt direct doorverwezen naar de juiste hulpverlener en bij niet-acute zorg wordt uitgebreider gekeken welke hulpverlener dit kan oppakken.

Signalen opvangen

De zorg in Oekraïne is anders ingericht dan in Nederland. Zo is het daar heel normaal om vrij snel antibiotica voor te schrijven, terwijl dat in Nederland niet gebeurt. De GHOR vangt via haar grote netwerk dit soort signalen op en gaat daarover in gesprek met de zorgpartners in de regio. Mede op grond van signalen zijn er informatiefolders in het Oekraïens beschikbaar gekomen over het voorschrijven van antibiotica.

Ook is het van belang dat er gekeken wordt naar de financiering van de zorg: wie betaalt wat. Er zijn landelijke potjes beschikbaar, maar het kost veel tijd en energie voor de zorghulpverleners om daar vergoedingen uit te krijgen. De GHOR ondersteunt de zorgpartners daarin.

Psychosociale hulp

De Oekraïense vluchtelingen zijn blij dat ze hier veilig zijn. Maar oorlog heeft mentaal een grote impact op mensen. Ook daarvoor moet zorg geregeld worden. In samenwerking met de GGD en de GGZ heeft de GHOR uitgedacht hoe er op maat gemaakte psychische hulp kan komen. Zo wordt voorkomen dat er een groot beroep gedaan wordt op de reguliere GGZ-zorg, waar al veel druk op staat. Mede daarom is het ook in de psychische hulpverlening belangrijk om een goede inschatting te maken van de urgentie van de zorgvraag.

De GHOR streeft ernaar om iedere organisatie te laten doen waar zij goed in is en te voorkomen dat er een overlap in de zorgverlening van de vluchtelingen is. Er wordt gekeken naar hoe de hulpverlening verloopt, waar verbinding gemaakt kan worden en of de structuur nog werkt.

Vluchtelingencrisis ná coronacrisis

Door de coronacrisis en personeelstekorten loopt het zorgpersoneel al een tijd op zijn laatste benen. Maar toch staan zij ook nú weer klaar om zich extra in te zetten. De contacten tussen de GHOR en de zorgpartners zijn door de coronacrisis versterkt. De GHOR kent het sentiment binnen de zorg goed en weet wat de impact is van de zorgvragen die op dit moment spelen.

Maar anders dan tijdens de coronacrisis – waarbij het land werd opgesplitst in elf traumaregio’s waarbinnen werd samengewerkt – trekken de Veiligheidsregio’s in de Oekraïense-vluchtelingencrisis zelfstandig op. Dat zorgt weer voor nieuwe vraagstukken waar de GHOR mee te maken krijgt: wie zijn nu de belangrijke partners, waar liggen verantwoordelijkheden in deze crisisstructuur en hoe krijg je iedereen in de juiste positie? Zo is de GHOR ook nu weer bezig om nieuwe dilemma’s aan te pakken. Zonder de goede coördinatie vanuit de gemeente Den Haag en de samenwerking met andere acht gemeenten en onze zorgpartners, was dit overigens niet mogelijk geweest.

Logo GHOR Haaglanden

Werken bij de VRH