De meerwaarde van een Officier van Dienst

Miriam (lachend): “Jij bent ook zo’n beetje bij ieder incident aanwezig en je hebt volgens mij 24/7 een pieper op zak.”

Marco: “Ik loop ook al iets langer mee. In 1986 ben ik begonnen bij de vrijwillige brandweer in Den Hoorn. In die tijd moest ik in dienst en kwam ik terecht bij de brandweer van de Luchtmacht in Soesterberg. Daarna ben ik beroepsmilitair geworden, om vervolgens in april 1995 als ‘beroeps’ aan de slag te gaan bij de brandweer in Den Haag. In de jaren die volgden ben ik van alles geweest, waaronder duiker, Technisch Hulpverlener (thv’er), instructeur en (plaatsvervangend) ploegchef. Ik wilde graag doorgroeien naar de functie van Officier van Dienst. Ik ben alleen iemand die zegt wat hij denkt en dat komt weleens lomp en bot over. Dat is lang niet altijd handig en daar ben ik door een coach enorm bij geholpen. Ik was mijzelf niet bewust van mijn houding en gedrag en nu ben ik veel opener, denk ik beter na en kan ik mij non-verbaal beter uitdrukken. Zo’n coach kan ik iedereen aanraden.”

Miriam: “Maar je moet natuurlijk wel bij jezelf blijven. De scherpe randjes moesten er alleen vanaf.”

Marco: “Dat klopt. Bij mijn tweede sollicitatie voor de functie werd ik wel aangenomen, hoewel we wel eerst nog door een heel bataljon aan testen en assessments moesten.”

Miriam: “Ik wilde na mijn studie bestuurskunde naar de Koninklijke Militaire Academie, de Politie- of de Brandweeracademie. Ik hou van een beetje actie, in combinatie met een maatschappelijke bijdrage. Uiteindelijk ben ik blijven hangen bij destijds Brandweer Den Haag. Een ‘baan op kantoor’ en een operationele functie op straat, allebei in de combinatie van denken en doen, past goed bij mij. Ik heb een ander en destijds uniek traject doorlopen om Officier van Dienst te worden. Inmiddels doen er meerdere collega’s dit traject. Het geeft je tijd en ruimte om werkervaring op te doen, te ontdekken waar je zelf goed én niet goed in bent en zorgt ervoor dat je stevig in het zadel komt bij allerlei klussen op straat. Want een operationele functie bij de brandweer in Haaglanden is topsport.”

Hoe was het om deze opleiding te volgen? 

Miriam: “Ik was wel een beetje een vreemde eend in de bijt. Ik had dan wel mijn onderbrandmeesterdiploma gehaald, maar had nog nauwelijks operationele ervaring opgedaan. Daarom vond ik het ook wel spannend, om naast zo’n brok aan ervaring bij Marco, aan de opleiding te beginnen. Maar vervolgens heb ik een super leuke tijd gehad. Een jaar opleiding stoomt je klaar voor de basis als Officier van Dienst. Wel allemaal volgens het boekje hoor, terug in de organisatie werd daar nog genoeg echte praktijk bij gebracht! ‘Wat is de meerwaarde van een Officier van Dienst?’ Dat is de vraag die centraal staat in de opleiding. De rol van de officier zit met name in het organiseren van het incident en het zorgen voor afstemming met de bevelvoerders bij het bestrijden van een incident. Hoewel ik een andere ervaringsrugzak heb dan Marco, lukt dit zeker prima! Er zit in de functie van ovd veel focus op het afstemmen met de verschillende hulpdiensten en het scheiden van hoofden bijzaken.”

Marco: “Dat was juist mijn leerproces!”

Miriam: “Daarin was ik een leuk duo met Marco. Die hoef je niet te vertellen hoe je een straalpijp moet vasthouden. Voor allebei was het heel leerzaam om met onze verschillende achtergronden, ervaringen en sterke kanten dit traject te doorlopen.”

Marco: “Ik moest ook sterk leren om als ovd het incident los te laten. De bevelvoerder rent direct naar binnen om de brand te gaan bestrijden, maar als ovd vorm je eerst een beeld van de omgeving. Iedere stap die je naar binnen zet, zet je niet meer terug en je hebt maar één kans om je informatie te verzamelen. Daarmee maak je in je hoofd een plan van aanpak. Wat heeft de bevelvoerder over een half uur nodig? Een bevelvoerder is met het hier en nu bezig, terwijl je als ovd veel meer vooruit denkt.”

Miriam: “Na de opleiding volgt een intensief inwerktraject, waarbij je geschaduwd wordt door ervaren ovd-en en nog meer kennis opdoet van je verzorgingsgebied. Maar op een gegeven moment was ik dat wel zat en dan besef je dat je klaar bent om het ‘alleen’ te gaan doen.”

Marco: “Ik was op een gegeven moment ook wel klaar met het schaduwen. Er zijn verschillende wegen die naar Rome leiden en ik geef er mijn eigen draai aan. Nu vind ik het enorm leuk om te doen.’

Vervolgens ga je aan de slag als OvD. Wat was jullie eerste inzet? 

Miriam: “Dat was een beknelling op de A12 bij Zoetermeer. Tuurlijk gek en ook spannend om dan voor het eerst alleen op pad te gaan, maar ik had er alle vertrouwen in dat het goed ging komen. En dat was ook zo! En als het nodig is, dan ben je er om ze te ontlasten van allerlei klussen, zodat zij kunnen focussen op hun werk. In veel gevallen komen we bij incidenten waar de bevelvoerders alles prima onder controle hebben. Het is fijn om te weten dat je samenwerkt met kundige mensen op straat.”

Marco: “Mijn eerste inzet was bij een grote woningbrand in Stompwijk, waar van alles gebeurde. Het was middenin de nacht en we hadden te maken met aangeschoten bewoners die de hulpverleners belaagden. Als ovd probeer je dan zo snel mogelijk het plaatje helder te krijgen en vooruit te denken. Wat als het hele huis straks in de fik staat?”

Wat zien jullie als mooie ontwikkeling bij Brandweer Haaglanden?

Marco: “Brandweer Den Haag is altijd heel vooruitstrevend en vernieuwend. Denk aan het opzetten van een Quick Response Team (qrt), de lifeguards, de nieuwe autospuit, de introductie van de brandweermotor en ga zo maar door.”

Miriam: “Als je hier wat wil doen, dan kan dit ook. Niet altijd meteen morgen, maar met een ‘goed verhaal’ kom je een heel eind. We hebben talloze voorbeelden van ideeën van collega’s, die inmiddels tot ons standaardwerk horen. Dat is toch supergaaf?”

Marco: “Als je zelf wat wil, dan kun je veel bereiken. Alle innovaties die ik net noemde, zijn ontstaan vanuit ideeën op de werkvloer.”

Marco: “Dan denk ik aan de ontwikkeling de Fire Defender. We kregen de ruimte om dit te ontwikkelen en dan is het onwijs leuk om zoiets uiteindelijk in gebruik te nemen. Dat is echt ‘helemaal goud’.”

Wat kan er beter? 

Marco: “Alles kan altijd beter. Operationeel gaat het nooit perfect als je in een split second beslissingen moet nemen. We mogen wat mij betreft best wat meer onze zegeningen tellen. De instelling is vaak ‘doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’, maar van een schouderklopje is nog nooit iemand slechter geworden.”

Miriam: “Met de bevlogenheid die ik om mij heen zie, hebben we goud in handen. Dat is echt niet normaal! Hoe zorgen we dat we zuinig op onze medewerkers zijn en dat ze voor Brandweer Haaglanden blijven werken? Ons werk is best intensief, zeker als je regelmatig piket draait, en dat doen we met liefde, maar het heeft wel impact op je hele leven, op je hoofd en je lijf. We hebben nu best een groot verloop aan personeel en dat is een serieus vraagstuk. Het is geen probleem om jonge medewerkers binnen te halen, maar hoe zorgen we dat ze ook bij ons blijven? Dat geldt overigens ook voor de medewerkers die al een tijdje meedraaien. Echte brandweermensen zijn nu eenmaal schaars. Daar moeten we zuinig op zijn.”

Nog loopbaantips voor collega's die nog niet zo lang bij de organisatie werken?

Miriam: “Geniet, stoot lekker je neus en wil niet te snel.”

Marco: “Geniet van die eerste jaren. Ik vond het zelf fantastisch om op de hoogwerker met een straal in je handen een binnenbrand te bestrijden!”

 

Dit is één van de achttien verhalen van onze collega’s. Wil je meer lezen? Bekijk dan het magazine Brandweerwerk.