"Het werk bij de brandweer heeft mij veel levenservaring en mensenkennis opgeleverd”
16 augustus 2023
Martijn, adviseur Crisismanagement, projectleider Operationele Voorbereiding, Hoofd Officier van Dienst (HOvD), Algemeen Commandan
In maart 2014 vond in Den Haag de Nuclear Security Summit (nss) in het World Forum plaats. Een internationale topconferentie, onder andere in aanwezigheid van toenmalig president Obama, met als onderwerp het voorkomen van nucleair terrorisme. “We zijn een jaar bezig geweest om de brandweerzorg voor deze conferentie goed te regelen”, vertelt Martijn. “Het World Forum was zo goed beveiligd dat we tijdens de conferentie met de brandweer binnen de hekken zaten.”
Aanslagen
Na deze klus werd Martijn als projectleider aangesteld. In die rol leverde hij onder meer een bijdrage aan het project ‘vernieuwde repressie’, wat bijvoorbeeld de invoering van de brandweermotor opleverde. In 2017 kwam Martijn bij de afdeling Operationele Voorbereiding te werken en met de ervaringen van de nss in het achterhoofd, startte hij met een bijzonder project. “De vreselijke aanslagen in Parijs en Brussel stonden toen nog vers op het netvlies en we stelden ons de vraag wat het voor Brandweer Haaglanden zou betekenen als zoiets in Den Haag zou gebeuren.” Het project ‘PG2’ werd gestart om de organisatie hier goed op voor te bereiden. “Dat was een zwaar programma en ging heel diep. Het ging bijvoorbeeld over hoe je als persoon reageert als zoiets gebeurt – ‘freeze, fight or flight’ – wat jouw rol dan is en hoe je als team samenwerkt. Het thema ‘macht en onmacht’ kwam regelmatig ter sprake. Als je in zo’n situatie niet weet wat je moet doen of kunt doen, geeft dat een gevoel van onmacht, wat grote psychische gevolgen kan hebben. Dat klinkt als ‘geitenwollensokken’, maar onze collega’s krijgen hier vaker mee te maken dan je denkt. Om hier iets mee te doen hebben we bijvoorbeeld de ehbo-kit aangepast, zodat we verwondingen beter kunnen behandelen. Op die manier kun je het maximale doen en dan ga je van onmacht naar macht. Daarnaast zochten we in dit traject de samenwerking met de politie en werd het Franse theater Bataclan dat in 2015 doelwit was van een terroristische aanslag nagebouwd in een leegstaande gevangenis in Zoetermeer om daar te kunnen oefenen. Collega’s waren zeer te spreken over de realistische opzet. Zo’n traject kost je bloed, zweet en tranen, maar ik ben er trots op dat het gelukt is.”
Bijzondere beslissing
Ook in zijn operationele functies als, achtereenvolgens, Officier van Dienst (ovd), Hoofdofficier van Dienst (hovd) en Leider copi, maakte Martijn het nodig mee. Zo was hij als derde officier aanwezig toen op 13 mei 2008 in het Faculteitsgebouw Bouwkunde van de tu Delft een grote brand uitbrak. De brand breidde zich snel uit naar de hogere verdiepingen. De brandweer werd beperkt in het bestrijden van de brand omdat de mogelijkheid bestond dat het pand zou kunnen instorten. Een deel van het gebouw stortte in. “De grootsheid van zo’n brand maakte wel indruk op mij. Op een gegeven moment kom je erachter dat je het niet gaat redden en dan moet je de beslissing nemen dat je het gebouw moet laten gaan en de brandweerploegen moet terugtrekken. Dat is een bijzondere beslissing en we wisten dat collega’s het vervelend zouden vinden om zo’n besluit op te volgen; ze willen natuurlijk de brand blussen. Het moet alleen wel veilig blijven voor onze collega’s. Uit later onderzoek bleek dat het gebouw eerder was ingestort als de brand een verdieping lager was uitgebroken. Dan waren er mogelijk nog mensen binnen geweest.”
Kelder onder water
In dit geval was het duidelijk welke beslissing de hovd moest maken, maar lang niet altijd is dit zo helder. “Hoe erger het incident, hoe makkelijker vaak de beslissingen die je moet maken. Maar wat doe je bij bepaalde geurtjes, bij een gaslucht? Hoever ga je ontruimen? Hoe erg is het? Is de situatie gevaarlijk of vervelend? In dat laatste geval is het vaak iets voor de gemeente of gebouweigenaar. We beginnen altijd met een situatie van ‘niet weten’ en vervolgens pel je de melding af om te bepalen wat je wel of niet kunt of wilt doen. Wij zijn van de oplossingen en niets doen is geen optie, maar in sommige gevallen dus wel.”
Levenservaring
Als het om een groot incident gaat, dan kan het voorkomen dat Martijn wordt ingezet als ‘leider CoPI’ en als ‘ontkleurd leider’ de inzet van alle hulpdiensten moet coördineren. “Het is een precaire rol, waarbij je onder grote tijdsdruk beslissingen moet nemen. Je probeert zo snel mogelijk een beeld te vormen van de situatie en besluiten te nemen. Ik hou ervan om dit soort overleggen zo kort en bondig mogelijk te laten zijn, maar uiteraard wel met het doel om een zo’n compleet mogelijk beeld van het incident te krijgen. Het is een mooie, maar soms ook heftige taak. Het heeft mij veel levenservaring en mensenkennis opgeleverd.”
Hoofofficier van Dienst
Een Hoofdofficier van Dienst (HOvD ) heeft drie kerntaken. Als eerste geeft de HOvD als Taakcommandant Brandweer leiding aan brandweereenheden (pelotons) bij de bestrijding van het incident ter plaatse. Daarnaast geeft de HOvD als Algemeen Commandant Brandweerzorg (ACB) leiding aan de totale brandweerinzet die de bron- en effectbestrijding uitvoert. Tenslotte is de HOvD inzetbaar als Leider CoPI. In maart 2014 vond in Den Haag de Nuclear Security Summit (nss) in het World Forum plaats. Een internationale topconferentie, onder andere in aanwezigheid van toenmalig president Obama, met als onderwerp het voorkomen van nucleair terrorisme. “We zijn een jaar bezig geweest om de brandweerzorg voor deze conferentie goed te regelen”, vertelt Martijn. “Het World Forum was zo goed beveiligd dat we tijdens de conferentie met de brandweer binnen de hekken zaten.”
Dit is één van de achttien verhalen van onze collega’s. Wil je meer lezen? Bekijk dan het magazine Brandweerwerk.
