"Als brandweercollega's behoefte hebben aan collegiale ondersteuning, rijden wij direct naar de kazerne"

29 maart 2022

Jaap, collegiaal ondersteuner

Bij traumatische gebeurtenissen kan een bevelvoerder of Officier van Dienst (OvD) na een incident Team Collegiale Ondersteuning (TCO) voor de betrokken ploeg(en) aanvragen. TCO is een zachte piketfunctie waarbij de Collegiaal Ondersteuner nazorg verleent. Jaap is al 35 jaar werkzaam bij de brandweer en is momenteel plaatsvervangend ploegchef bij kazerne Leidschendam-Voorburg. Naast zijn werk als brandweerman is hij sinds 2009 ook werkzaam als Collegiaal Ondersteuner. Jaap vertelt ons wat het werk precies inhoudt en wat hem drijft om dit te doen.

Portretfoto Jaap van der Meer

Naast burgers helpen, ook eigen personeel ondersteunen

Binnen de VRH is er een poule van zestien Collegiaal Ondersteuners die na een traumatische gebeurtenis TCO kunnen aanbieden. Heftige gebeurtenissen zijn bijvoorbeeld: Ongevallen met zwaar letsel, reanimatie, dood of verminking, ongevallen met kinderen of een ernstig misdrijf.

“Na een heftig incident kan bij ons de pieper afgaan. Als er al enkele collega’s binnen de ploeg behoefte hebben aan TCO, dan gaan wij direct met tweeën de kazerne. Onderling kijken we per keer wie er beschikbaar is. Wij sluiten bij de debriefing aan waarbij de ene het gesprek doet en de ander observeert. Zo’n nagesprek voeren we in groepsverband en met iedereen die bij het incident aanwezig was, ook als je hier geen behoefte aan had. Wij vinden dit zo belangrijk, omdat we iedereen in dezelfde film willen hebben zitten. Heeft elke collega hetzelfde beeld van het incident? Heeft iemand iets gemist? Of heeft iemand mentaal last van de gebeurtenis? We creëren een veilige omgeving waar iedereen zijn of haar gevoel kwijt kan. Alles blijft binnenskamers en we brengen er ook geen verslag over uit.

Door deze nazorg te verlenen, helpen wij collega’s bij het verwerken van zo’n gebeurtenis en vergroten we het persoonlijk welzijn. Soms spelen er al zaken in het privéleven die het mentale welzijn na een heftig incident extra kunnen triggeren. Als wij bespeuren dat er collega’s zijn die na het eerste gesprek nog last ondervinden, dan bieden wij een tweede of zelfs derde gesprek aan. Mochten we er daarna niet uitkomen, dan roepen we professionele hulp in. Gelukkig komt het weinig voor dat we vervolggesprekken moeten voeren en kunnen wij onze collega’s zelf meer dan voldoende bijstaan.”

Dankbaar werk

“In 2009 maakte ik de beslissing om niet alleen burgers in een noodsituatie te helpen, maar ook collega’s steun te bieden na een traumatische ervaring. In voorgaande jaren kwamen er zo nu en dan weleens collega’s bij mij om hun verhaal over een incident te doen. Het gaf mij een goed gevoel om hen bij te staan en om die reden maakte ik de keuze om Collegiaal Ondersteuner te worden. Ik krijg er enorm veel energie van om achteraf te horen dat zo’n gesprek echt helpt. Zo voorkomen we dat collega’s gestrest raken of uitvallen. Ik hoop dit nog lang binnen de organisatie te kunnen doen.”

Werken bij de VRH