Vakvrouw onder water

Brandweer Haaglanden heeft duikers gestationeerd aan de kazernes Delft en Centrum. De duikploegen van de brandweer hebben twee kerntaken: oppervlakteredding en duiken. Als oppervlakte redder kun je personen op een afstand van maximaal 200 meter uit de kant redden. Hierbij gebruik je persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals een ‘droogpak’ dat je isoleert van het water, een veiligheidslijn, een reddingvest en eventueel een redplank. Bevindt een slachtoffer zich buiten het zicht, in water dieper dan anderhalve meter, dan is een redding nodig door een opgeleid en getraind brandweerduikteam. In beschermende duikkleding en duikuitrusting kun je als brandweerduiker tot maximaal 15 meter diepte veilig werken. Een brandweerduikteam wordt gealarmeerd bij meldingen van te water geraakte personen of voertuigen. Behalve voor redding in acute situaties worden duikers soms ook ingezet voor het zoeken naar vermiste personen in het water en sporadisch ook voor het zoeken naar vermiste goederen of bewijsmaterialen van een misdrijf. Uitgezonderd is het zoeken naar vuurwapens, omdat het risico daarvan voor de duikers te groot is.

Wat is er zo bijzonder aan duiken? 

“Het brandweerwerk kan al heftig zijn, maar het duiken gaat nog verder. Je zit onder water in een totaal andere wereld en bent afhankelijk van de mensen aan de kant. Dat is zo’n mooi samenspel. De adrenaline die bij een inzet vrijkomt, geeft een bepaalde ‘rush’. Ga je het te zoeken voorwerp vinden? Ga je de persoon te water redden? Daarnaast is het zicht en geluid onder water anders en je bent veel meer bezig met je andere zintuigen. De Nederlandse wateren bevatten over het algemeen veel klei- en zanddeeltjes waardoor het water troebel wordt. Daarom moeten we bijna alles op de tast doen.”

Hoe moet je dan onder water je weg vinden?

“Dat gaat via de seinlijn, een touw met ‘communicatie’. Doordat de lijn verbonden is tussen de duiker en de lijnhouder aan de kant kun je je oriënteren onder water en krijg je instructies van de duikploegleider. Deze geeft aan welke kant je op moet en welke zoekslagen je moet maken. Je voelt van alles en probeert daarvan een plaatje te maken in je hoofd. Op de bodem kom je de gekste dingen tegen: van fietsen en telefoons tot biervaten en kluizen. De begeleiding van de duikploegleider is erg belangrijk, die hoort bijvoorbeeld feilloos wanneer je ademhaling te onrustig is. Het is een echt samenspel.”

Hoe ben je erbij gekomen om bij Brandweer Haaglanden te solliciteren? 

“Hiervoor werkte ik als jongerencoach in een jeugdkliniek in België. De coaching van het gedrag van deze jongeren deden we onder andere met behulp van outdoor-activiteiten. Deze baan had veel impact op mijn sociale leven, want ik moest er veel voor reizen. Toen ik van baan wilde veranderen zocht ik iets met mensen, dienstverlening, in groepsverband én fysieke activiteit. De brandweer paste helemaal in het plaatje. Na de basisopleiding ging ik vrijwel direct door naar de duikopleiding.”

Hoe verliep die opleiding? 

“Dat was best intensief. Je krijgt een opleiding die vijf weken duurt waarin je bekend raakt met je uitrusting en waarbij je je op je gemak gaat voelen in het water. In het begin is zoiets best onwennig. Als kind leer je al dat je onder water je adem moet inhouden. Dat je nu onder water moet ademhalen gaat tegen het natuurlijke in. Zoiets kost de nodige duikuren om aan te wennen. Verder leer je om zo snel mogelijk je duikpak aan te trekken. Daar komen veel handelingen bij kijken: je onderkleding en pak aantrekken, je Redvest omhangen, de loodgordel omdoen en tenslotte het duiktoestel op je rug hangen. Als er een duikalarm gaat, dan staan de collega’s van de andere voertuigen daarom klaar om je te helpen, zodat je in een minuut klaar bent om te gaan. Ik ben de enige vrouw binnen mijn ploeg, maar dat is geen enkel punt. Ik ben heel warm ontvangen en het voelt alsof ik tussen mijn broers loop.”

Bij welke incidenten komen jullie in actie? 

“Dat varieert enorm, geen werkdag is hetzelfde. De ene keer zoeken we naar sleutels en telefoons die mensen per ongeluk in het water hebben laten vallen, het andere moment assisteren we de politie bij het bergen van auto’s die gestript zijn en daarna in het water zijn gedumpt en het komt ook voor dat we mensen uit het water halen. Zo heb ik meegemaakt dat een jongeman met zijn auto het water in reed. Ik was toen zelf de eerste duiker. Toen ik het voertuig gevonden had en de tweede duikwagen ook ter plaatse was, is de tweede duiker ook direct naar het voertuig gestuurd. Uiteindelijk is het slachtoffer binnen een halfuur na het te water raken van de auto gevonden, opgebracht en in de ambulance naar het ziekenhuis vervoerd. Dat gaf me een voldaan gevoel.”

Wat hoop je nog te bereiken binnen Brandweer Haaglanden? 

“Voorlopig focus ik mij op datgene waar ik nu mee bezig ben, om te kijken hoever ik kom, en wil ik mezelf blijven ontwikkelen. Zo heb ik de opleiding tot duikploegleider met succes afgerond en ooit hoop ik duikinstructeur te worden.”

Dit is één van de achttien verhalen van onze collega’s. Wil je meer lezen? Bekijk dan het magazine Brandweerwerk.